عکس های سروآباد

عکس‌های ارسالی از آقای یعقوب محمدی

 

 

 

 

 

 

 

 

شهرستان سروآباد

شهرستان سروآباد با مساحتی در حدود 1200 كیلومتر مربع، یکی از شهرستانهای استان کردستان در غرب ایران است که از سمت غرب با کشور عراق هم مرز است. این شهرستان از شمال به شهرستان مریوان، از شرق به شهرستان سنندج و از جنوب به شهرستان کامیاران محدود می‌شود. مرکز این شهرستان شهر سروآباد است که تقریباً در ۸۰ کیلومتری غرب سنندج و 35 کیلومتری مریوان قرار دارد. این شهرستان بخشی از ناحیه اورامانات نیز به حساب می‌آید.

بر اساس تقسيمات كشوري شهرستان سروآباد شامل دو بخش مركزي و بخش اورامان مي‌باشد. كه بخش مرکزی شهرستان سروآباد  شامل دهستان‌هاي  بیساران ، پایگلان، رزآب ، ژریژه، کوسالان، دزلی  و شهر سروآباد مي‌باشد. بخش اورامان  شهرستان سروآباد نيز شامل  شهر اورامان تخت و دهستان شالیار مي‌باشد. دركل مي‌توان گفت كه شهرستان سروآباد، تشكیل شده از دو شهر و ۷دهستان و 7۴ روستا با جمعیتی بالغ بر 66709 نفر كه در هر كیلومتر مربع حدود 69 نفر اسكان یافته است . شهرستان سروآباد شامل مناطق كوهستانی و سردسیر و مناطقی با آب و هوای تقریباً معتدل مي‌باشد.

 

از نظر منابع طبیعی یکی از زیبا ترین و جالبترین مسیرهای کردستان است.کوههای زاگرس در این منطقه گره خوردگی های زیادی پیدا کرده ودر جهات مختلف گسترده شده است. این کوهها به ویژه دیواره هایی از انها که عمود بر جهت جریان رطوبت هوا از دریای مدیترانه هستند می توانند قسمتی از رطوبت رسیده را مهار کنند و جنگل های سرسبز و کم و بیش انبوهی را به وجود اورند.از نظر کلی اکثر نقاط سرواباد کوهستانی است وبین کوههای کشیده شده در جهات مختلف دره های نسبتا باریک و تنگ به چشم می خورد که این دره ها عملا وسعت زیادی برای کشاورزی مدرن و مکانیزه ندارند.

زبان

زبان کردی و شامل دو گویش سوران و گوران(اورامی) می باشد.روستاهای محور اورامان ،بیساران و اکثر روستاهای محور پایگلان و قسمتی از دهستان های رزاب و کوسالان با لهجه اورامی تکلم می کنند و مابقی به لهجه سورانی.اورامی زبان ها حدود90 درصد از جمعیت شهرستان را تشکیل می دهند.

لباس

مردان یک نیم تنه که به لهجه محلی کوا نامیده می شود وشلوار گشادی به نام پانتول و پارچه ای تقریبا به طول سه متر به نام شال یا پشتون که در ناحیه کمر روی لباس بسته می شود می پوشند.اغلب ریش سفید ها سربندی به سر دارند که به رشتی معروف است معروف است.گاهی مردان منطقه اورامانات روپوشی به اسم فرنجی ی پوشند. زنان هم پیراهن بلندی که تا روی پنجه پا را می پوشاند و روی ان یک نیم تنه ای به اسم سوخمه و گاهی بالای سوخمه لباسی به نام سلته می پوشند.

مراسم

مردم اعیاد و مراسم مذهبی و ملی و محلی را در این منطقه با توجه به ویژگی های فرهنگی خاص خود باشکوه برگزار می کنند.از جمله اعیاد این منطقه عید قربان،رمضان،مولودی پیامبر(ص)،شب معراج،شب برات و جشن نوروز می باشد.

اماکن مقدس

پیرشالیار، حاج شیخ اسماعیل ژنین، پیر اسماعیل اسپریز، بابا شیخ بیساران، اصحاب عبدالله رزاب، شاه سوار ژان، سید عبدالله بلبر، پیر اسماعیل و بابا قاسم سلین، حاج ملا قاسم پایگلان، پیر محمد چشمیدر، پیر یوسف اریان ، پیر حمزه یوژنان، سید عبدالحکیم بوریدر،پیر محمد دگاگا،پیر رستم سرواباد،پیر مصطفی ترخان اباد،اصحاب مهدی دزلی، شیان-هرگه رشه گوشخانی،حاجی بایزید نسل و شیخ رضا هزارخانی.

شعرا و علما

ملا خدر رودبار، ملا مصثطفی بیسارانی،صیدی هورامی، ملا عبدالقادر و احمد جلالی ملا نظیر نظیری  و ملا طاهر محمدی در دگاگا، ملا احمد محمدی ککلیک اباد ، احمد هاشمی وشیخ مولانای نقشبندی دورود، محمد امین میرزایی کماله ،ملا سعد الدین کانی حسین بگ ،ملا عبدالصمد خضری رزاب.

کو ههای مهم

1)کوه بنن – کاو – پیر رستم – گناو (اورامان تخت ) ، 2)کوه مارانی – کوسالان (دگاگا) 3)کوه مرگه وار (بین بیساران و گواز) 4)کوه کوری مریم – بله زین (پایگلان.البته کوری مریم بین گواز- بیساران – پایگلان و تنگیسر مشترک است) 5) هه واره به رزه (دیوزناو) 6)کوه پلور – میرویس (بیساران ) 7)کوه اصحاب مهدی (دزلی) 8)قلا خانی – سلور – دالانی – زروه – کماجار – دره زل – سرگوشناوه – خوره تاو گوره – هه زارانی – کمر سیاو – دره وه زه را – هانه گناو له – تموله – کوه سه قلاوان (درکی) 9)هانه ورات (هرسین) 10)هانه برامان (اریان) 11)کوه زیارت (کولیج) 12)ژالانه (نزدیک اورامان تخت) 13)کره میانه (بین میانه  ، گوشخانی ، نسل ، سرواباد ، چور ، ننه ، نگل ، برقرو. با ارتفاع 2900متر) 14)کوه پیازه (بین بلچه سور ، انجمنه ، گلیه ) 15)کوهسالان (بین رزاب ، دورود ، تفلی ، بندول – ژیوار ، دل ، دله مرز،  اسپریز و دگاگا ) 16)کوه ته ته (واقع در اورامان تخت بین درکی ،  کیمنه ،  کماله ،  دزاور ، هانه گرمله ،  ویسیان  و رودبر ) 17 )کو ههای شاهو که ابادی های زیادی را شامل می شود و ارتفاع ان به 3400متر می رسد. 18)کوه شانشین (بین بیساران ، سر ریز ، گواز ) 19)کوه لغاو گیر (بین ژان و پایگلان ) 20)کوه کالی سر ماضی بن ، بوریدر ، سرومال ، چشمیدر ) 21)کوه وزمانه علیا - مله ورد – دالانی – چشمی – چشمه بی (درکی و دزلی )